Medine yönünden Mekke’ye gideceklerin ihram yeri (mikat) olarak Hz. Peygamber aleyhisselatu vesselam tarafından belirlenen ve bugün sudanlı bır zat olan Ali Dinar’a nisbeten “Abar-ı Ali” (Ebyar-ı Ali) adıyla anılan Zülhuleyfe’deki bu mescidin Mescid-i Nebevi’ye uzaklığı yaklaşık 11 km. olup Medine’nin güneybatı sınırı buraya kadar ulaşmıştır. ResuI-i Ekrem aleyhisselatu vesselam daha önce iki umre yolculuğunda yaptığı gibi, Veda Haccı sırasında da Zülhuleyfe’de geceleyerek semüre adlı bir ağacın altında namaz kılmıştır (Müslim, “Hac”, 30). Bundan dolayı buraya Mescid-i Şecere adı da verilir. Hz. Peygamber aleyhisselatu vesselam’dan sonra Medine’den Mekke’ye gidenler burada ihrama girmişlerdir. Hz. Peygamber aleyhisselatu vesselam zamanından Itibaren inşa edildiği bilinen mescidde onun namaz kıldığı yer, yakın zamana kadar belirgin hale getirilerek muhafaza edilmişti. Sonraki dönemlerde çeşitli onarımlar geçiren Mescid-i Zülhuleyfe, Melik Fahd zamanında yeniden inşa edildi ve çevresi umre ve hac ihramına girmek için buraya geleceklerin ihtiyaçlarını karşılayacak şekilde modern bir tarzda düzenlendi. Çevresindeki yeşil alan ve sosyal tesislerle birlikte 90.000 m2’lik bir alanı kapsamakta, 600 m2’lik iç alanda 5.000 kişi aynı anda namaz kılabilmektedir.

Muarras Mescidi

Bu mescide geçmeden önce bulunduğu yer hakkında kısa bir bilgi vermemiz gerekecektir. Akik vadisinde bulunan bir yerde olan bu mescid, Zulhuleyfe (Mikat) Mescidi’nin hemen yakınında bulunmaktadır. Akik vadisi ise Allah Rasulü – Sallallahu Aleyhi ve Sellem – hayatında önemli bir yeri bulunmaktadır.

         Ebu Davud’un Sünen’inin fezail bölümü 2045’nolu hadisinde şöyle geçer:
_İmam Malik’in nakliyle: *”Medine’ye giden hiç kimseye, en az iki rekat namaz kılmadan Mu’arras’ı geçmesi uygun olmaz. Çünkü bana ulaştığına göre, Allah Rasulü – Sallallahu Aleyhi ve Sellem – orada gecelemiştir. Orası Medine’ye altı mil mesafededir.”*_ (Ebu Davud, Menasik 100, 2045)

*Muarras*, konaklama yeri anlamıdadır; ta’ris kökünden gelir. Ta’ris ise gecenin üçte birinden sonra istirahat için konaklama anlamına gelir.

Allah Rasulü – Sallallahu Aleyhi ve Sellem – Hac, umre ve seferlerden döndüğünde bu yere uğrayıp gecelemeyi adet haline getirmiştir. Bazı âlimler _Allah Rasulü – Sallallahu Aleyhi ve Sellem – ’in, orada haccdan dönerken, geceyi geçirmek için konakladığını ve kafilede bulunanlar gecenin kör vaktinde Medine’ye girerek, ailelerini rahatsız etmemeleri için böyle yaptığını söylerler._ Nitekim yolculuktan gece dönmeyi birçok hadisleriyle yasaklamıştır.

Meşhur tarihçi Semhudi, burada bir mescidin olduğunu ama zamanla vadinin ortasında kaldığı için sellerden dolayı yıkıldığını ifade etmektedir. Yer bugün *Zülhuleyfe* mescidinin minaresinin karşısına düşmektedir.